Bij Nobilis, het centrum voor prentkunst, begint vandaag 12 januari 2025 een nieuwe tentoonstelling over 100 jaar De Gemeenschap en de Duitse kunstenaar HAP Grieshaber.

Januari 1925 verschijnt het eerste nummer van tijdschrift De Gemeenschap, met een houtsnede van Henri Jonas op het omslag, Christus tussen rokende fabrieksschoorstenen. Hiermee wordt de trend gezet: kunst, sociaal bewogen en modern katholiek. Er is niet alleen aandacht voor beeldende kunst, maar ook voor literatuur, architectuur, muziek, toneel en film. De eerste redactie bestaat uit jonge intellectuelen, allemaal twintigers uit Utrecht: Jan Engelman, dichter en kunstrecensent, onderwijzer Henk Kuitenbrouwer en architect Willem Maas.

Over de misschien wel de bekendste Duitse graficus Helmut Andreas Paul (HAP) Grieshaber (1909-1981) zijn wel zo’n 100 boeken en kleinere publicaties verschenen. Ieder groot museum in Duitsland heeft Grieshaber in de eigen collectie. Kom kennismaken met het werk van deze eminente graficus dat door Hans Rikken uit Loenen aan Stichting Nobilis is geschonken. Bij gelegenheid van deze tentoonstelling verschijnt Nobilis Cahier 19.

Voor meer informatie over de tentoonstelling, zie de website van Nobilis.

Stichting Nobilis, centrum voor prentkunst, is gesloten tot zondag 12 januari 2025 in verband met het inrichten van twee bijzondere tentoonstellingen. De ene tentoonstelling is in het kader van de viering “De Gemeenschap 100 jaar”. Het is een samenwerkingsproject van Museum Catharijneconvent, Museum De Wieger, Het Literatuurmuseum, Stichting Nobilis, Kunsthandel Pygmalion, Salon Safier, Oud-Utrecht en Oude Stadhuis Utrecht. Tentoonstellingen, publicaties, lezingen volop. In Fochteloo gaat het om de beeldend kunstenaars die meegewerkt hebben aan het tijdschrift De Gemeenschap en aan de gelijknamige uitgeverij. Naast grote namen als Gerrit Rietveld, Otto van Rees, Ossip Zadkine, Jozef Cantré en Charles Eyck,  ook kunstenaars die we kennen in de wereld van de kleine prenten Viktor Stuyvaert, Cor de Wolff, Nelly Degouy. De tentoonstelling in Fochteloo is uitgebreid met werk van De Vijf: naast Jozef Cantré ook zijn broer Jan Frans Cantré, Joris Minne, Henri van Straten en Frans Masereel. Van laatstgenoemde zijn ook veel exlibris te zien. De tentoonstelling is opgebouwd uit een grote schenking van Hans Rikken (88) uit Loenen, die ook de tweede tentoonstelling mogelijk maakt.

Het is een expositie met de houtsneden van de Duitse graficus HAP Grieshaber, die al in 1958 een grote solotentoonstelling had in het Stedelijk Museum Amsterdam en toen een bijzonder boek ging drukken: Hommage à Werkman. Over Grieshaber zijn in Duitsland wel zo’n honderd boeken verschenen. Hans Rikken heeft ook deze collectie aan Nobilis geschonken.

Bij de tentoonstelling verschijnen er twee Nobilis Cahiers (die als premie aan de leden van Exlibriswereld zullen worden toegezonden.)

De beide tentoonstellingen zijn te zien van 12 januari tot en met 1 juni 2025 op donderdag- tot en met zondagmiddag 13.30 – 16.30 uur. Zie: www.stichtingnobilis.nl en  www.100jaarDeGemeenschap.nl IN 2025 zullen ook Exlibris-kunstenaars uit Oekraïne in Fochteloo te zien zijn. Dat is onder andere mogelijk door de schenking van de collectie Georges Dumon.  In het najaar komt er een tentoonstelling met de vrije grafiek van Peter Lazarov van 2011-2025, begeleid door een fraai nieuw boek. Ook inn de planning:  een tentoonstelling met mezzotinten van Gerda Förster en een tentoonstelling met spraakmakende, nieuwe aanwinsten van Nobilis: Armando, Lucebert, Theo van Doesberg en vele anderen.

Van 22 september tot 1 december 2024 exposeert Ingeborg Oderwald bij Nobilis in Fochteloo onder de titel Een leven voor de kunst. Tegelijk is er een tentoonstelling van Marius Bauer en Guus Hellegers.

In 2019 nam het Rijksprentenkabinet van het Rijksmuseum Amsterdam een tiental etsen van Oderwald op in de collectie. Conservator Niels van Maanen bemiddelde daarna voor een schenking van haar werk richting Fochteloo. Stichting Nobilis nam het complete oeuvre van zo’n driehonderd etsen op. Als eerbetoon voor deze royale schenking wordt nu deze tentoonstelling gehouden.

In het huidige (herfst)nummer van Grafiekwereld wordt Ingeborg Oderwald voorgesteld aan de hand van haar werk.