Technieken

Om de prenten te maken worden er verschillende ambachtelijke technieken toegepast, de meest voorkomende technieken worden hier onder uitgelegd. Bij elk type staat een letter/cijfer tussen haakjes, dit is de afkorting die wordt gebruikt voor zo’n techniek.

Kopergravure door Pieter Wetselaar.

Diepdruk (C)
Voor diepdruk wordt gebruik gemaakt van metalen. Hierin wordt gegraveerd met een burijn of de groeven komen tot stand door een etsprocédé. Na het ininkten wordt de plaat gereinigd, waarna alleen de groeven in het metaal nog inkt bevatten. Deze wordt bij het drukken door het papier opgenomen.

Een paar vormen van diepdruk zijn: staalgravure (C1), kopergravure (C2), ets (C3), droge naald (C4), aquatint (C5), vernis-mou (C6) en mezzotint (C7).

Linosnede door Henk Blokhuis.

Hoogdruk (X)
Voor hoogdruk wordt doorgaans gebruik gemaakt van hout of linoleum, soms ook van lood of zink of kunststof. Al naar het gebruikte gereedschap spreekt men van -snede dan wel -gravure. De delen die uit het drukblok worden weggegutst of gegraveerd, nemen bij het ininkten geen inkt aan en zullen dus op de afdruk wit blijven.

Vormen van hoogdruk zijn: houtsnede (X1), houtgravure (X2), linosnede (X3), loodgravure (X4), zinkgravure (X5), plasticgravure (X6).

Vlakdruk of Lithografie (L)
Eigenlijk de enige vlakdruktechniek is de lithografie (steendruk).  Vlakdruk is een techniek waarbij de afdruk wordt gemaakt van een beelddrager of drukvorm waarin de drukkende en niet-drukkende delen op dezelfde hoogte liggen. De afdruk ontstaat, doordat sommige delen van de drukvorm (de steen) inkt vasthouden, terwijl andere deze juist afstoten.

Doordruk of zeefdruk (S)
De doordruk of zeefdruk is een techniek waarbij de afdruk als het ware wordt gezeefd. De zeef bestaat uit een raam dat met gaas is bespannen. Het raam wordt met de zeefkant op het papier gelegd waarna met een rakel de inkt over de zeef wordt gestreken. Afgedekte delen van de zeef laten geen inkt door. De zeef is een sjabloon waarvan de doorlatende delen het te drukken beeld vormen.

typografie door Dick Berendes.
typografie door Dick Berendes.

Typografie (T)
De typografie spreekt voor zichzelf, het betreft een ‘getekende’ tekst die echter weer via een lijncliché of offsetplaat kan worden gereproduceerd.