Het werk van Floortje Sebens staat als een huis

Een kunstenaar bezoeken is altijd spannend. Het werk van Floortje Sebens (1992) is volwassen en spannend tegelijk. Ze heeft het interieur gekozen als thema in haar werk en haar voorkeur ligt bij de lino in combinatie met verschillende andere technieken. Ze werkt het liefst thuis. Gaat (nog) niet naar de persen van het Grafisch Centrum Groningen maar maakt haar afdrukken gewoon thuis met de bolle kant van een lepel. Bij grote prenten helpt haar moeder soms ook met drukken. Ze geniet er volop van als ze met haar gutsen in het linoleum ploetert. Ze is niet eigenwijs, staat open voor suggesties van anderen, maar ze is wel op een gezonde manier eigenzinnig. Ze weet wat ze wil, terwijl ze het ook heerlijk vindt om al zoekend te experimenteren met vorm en kleur. Teo Lazarov wees me op de website van Spraakmakend en ik zag daar een aankondiging van een tentoonstelling met haar werk en ik was meteen verkocht.

Als kind tekent Floortje al graag en knutselt alles bij elkaar. Dat is geen wonder, want beide ouders volgden hun opleiding aan de Academie Minerva in Groningen. Het huis van haar ouders is vanzelfsprekend vol met kunst. Daar groeit ze op. Toch wordt er geen druk uitgeoefend door de ouders om ook te kiezen voor het kunstenaarschap. Ze leert natuurlijk uitermate goed kijken. Op de Havo weet Floortje eigenlijk nog niet welke richting ze op wil. Eerst maar eens het diploma halen. Dan ineens is het voor haar duidelijk dat ze naar de Academie Minerva wil en wel naar de lerarenopleiding. In die opleiding is 50% van de tijd beschikbaar voor de onderwijskant en 50% voor autonoom, zoals dat genoemd wordt.

De helft van de tijd is dus gericht op het kunstenaarschap. In de zomer van 2013 studeert ze af en al direct wacht haar een vervangingsbaan in het onderwijs. Nu geeft ze twee dagen les aan het Gomaruscollege in Assen aan de jongste leerlingen. Een hele uitdaging, maar ze vindt het leuk om te doen. Niet alle leerlingen zijn even gemotiveerd, maar als je af en toe blije gezichten ziet als ze complimenten geeft, dan is ze tevreden. Ze houdt van structuur in de lessen en wil het lokaal netjes en verzorgd houden.

Het is soms best wel lastig om na de twee dagen lesgeven, weer over te schakelen naar het eigen kunstenaarschap. Je moet steeds weer een beetje opnieuw een start maken, je kunt niet ongestoord doorwerken. Ze woont bij haar moeder en dan kun je niet alles in de kamer laten liggen. Veel collega-studenten hebben ondertussen andere baantjes gevonden en een enkeling is actief in de beeldende kunst.

Dat vindt Floortje op zich wel jammer. Maar die opleiding is zo waardevol, dat ze het belangrijk vindt dat ieder, die het wil en kan, de kans moet krijgen om de opleiding te volgen en te voltooien. Floortje heeft gekozen voor de opleiding docent beeldende kunst en vormgeving en dat vak wil ze graag blijven uitoefenen en het liefst met oudere leerlingen, die misschien zelf al een beetje voor deze richting hebben gekozen. Tegelijkertijd gaat ze ook voor het kunstenaarschap. Ze wil met haar werk aan de weg timmeren en alles aanpakken. In het derde en vierde jaar van haar opleiding was ze goed op dreef: er waren heel veel kortlopende maar verplichte cursussen: fotografie, keramiek, diepdruk, hoogdruk en vlakdruk. Je kon ook kiezen voor een vakklas. Floortje kiest zeefdruk onder leiding van Oscar Venema, die zij waardeert.

Interieur
Voor haar ouders was het interieur van hun huis al een belangrijk gegeven. Daar werd veel aandacht aan gegeven. En niet alleen dat wat er aan de wand zou moeten hangen. De fascinatie van Floortje Sebens voor het interieur heeft wellicht ook iets te maken met het gevoel van veiligheid, van geborgenheid, van je eigen wereld creëren. Dat ordenen van je eigen wereld, houdt haar erg bezig. Ze zegt daarover: ‘Ik vind het prettig om spulletjes in een ruimte te ordenen.

Je eigen huis of kamer is een eigen en veilige plek, die je zo kunt inrichten zoals jij zelf wilt. Dat is voor mij iets waar je grip op hebt, in relatie tot die wereld die buiten je interieur ligt. Buiten gebeurt van alles, maar
binnen is de eigen en veilige plek.

In mijn composities kan ik ook zó omgaan met interieurs. Er bestaat in composities een veilige wereld van
stoelen, tafels, objecten en een buitenwereld waar misschien van alles gebeurt.’ Dat ordenen komt ook terug in de vormen in een linosnede. Die geven de basis, die keren steeds terug. Als ze een interieur heeft gekozen, gaat ze er eindeloos foto’s maken. Ze kijkt natuurlijk ook naar het werk van andere kunstenaars. Een groot voorbeeld voor haar is de schilder Vilhelm Hammershoi.

Gemengde techniek en oplage 1
Floortje Sebens maakt eigenlijk niet prenten in oplage (maar dat kan ze natuurlijk ook!), maar maakt liever een serie van verschillende prenten en dat kan omdat ze in een gemengde techniek werkt. Ze werkt met collage-technieken, met fotografie of plakt andere soorten papier op het vel, waar ze uiteindelijk de basisprent in lino over heen drukt. En dat drukken van die lino kan ook nog met verschillende kleuren inkt. En als ze het nodig vindt om nog in de ontstane prent te tekenen, dan laat ze dat ook niet. Zo wordt elke prent een uniek kunstwerk. Elke keer ontstaat er een andere sfeer. Ze vindt ramen ook een interessant onderdeel van het interieur. Je kunt dan in de buitenwereld steeds andere dingen laten zien. Bij sommige prenten is het soms zo sterk dat je de ene keer het gevoel hebt dat de stoelen buiten op de veranda staan en de andere keer denk je dat de stoelen beslist binnen staan, terwijl het dezelfde basislino is. En daar is ze ontzettend mee bezig: steeds opnieuw zoeken naar totaal andere sferen en naar totaal andere effecten in eenzelfde basis-interieur. In het begin speelden mensfiguren in haar prenten ook nog een rol, maar die verdwijnen langzamerhand.

Samen zitten we op een dinsdagavond in februari op een vloerkleed in de kamer aan de Parkweg in Groningen bij een hele grote stapel werk van Floortje Sebens en leggen alle prenten naast elkaar en ik, ik kijk me de ogen uit. Samen bespreken we welke prenten afgebeeld zullen worden in Grafiekwereld. Ik deel haar keuzes en zij de mijne. Wil de lezer meer zien dan moet verwezen worden naar het internet. Zo jong, en dan al zo intens bezig met dat wat je het liefst wilt verbeelden. Terwijl ze eigenlijk een belofte voor de toekomst is, staat haar werk als een huis. Een vakvrouw die heel goed kan kijken, maar ook kan spelen en die heel volwassen prenten maakt. Wat zullen we in de toekomst nog vaak nieuw werk van Floortje Sebens gaan zien, dat weet ik zeker en ik verheug mij daarop! Eén avond prenten kijken, is te weinig!

Pieter Jonker

Uit: Grafiekwereld, jaargang 58, 2015 nummer 1